تاریخچه دتکتورها
دتکتور آتش نشانی یکی از مهم‌ترین اجزاء در یک سیستم اعلام و اطفاء حریق می باشد. وجود این وسیله برای بالا رفتن ایمنی و پیشگیری از خطرات جانی و مالی در تمامی محیط‌ها ضرورت دارد. همه مکان‌ها با استفاده از این تجهیزات ایمنی، امکان آتش سوزی و خسارت‌های ناشی از آن را کاهش می‌دهند. در بازار، انواع دتکتورهای آتش نشانی موجود هستند و هر یک از آن‌ها کارایی خاصی را برعهده دارند. این وسایل ایمنی را به چهار دسته کلی تقسیم می‌کنند که هر کدام از آن‌ها در شرایط مختلفی به‌کار گرفته می‌شوند. آشنایی و اطلاع از کاربرد انواع دتکتورها آتش نشانی به شما این امکان را می‌دهد که باتوجه به نیاز خود و رعایت نکات فنی، مناسب‌ترین نوع را برای محل مورد نظر تهیه نمایید.
نخستین دتکتور سیستم اطفاء حریق، وظیفه‌ای مشابه با انواع امروزی داشتند. اما با این تفاوت که مدل‌های قدیمی دارای اهرم بودند. این قطعه جهت به صدا درآوردن صدای آژیر و اطلاع به مرکز آتش نشانی، نیازمند وجود انسانی بود. همین عملکرد، سبب کاهش سرعت اعلام حریق می‌شد.
درست مانند هر نوع تجهیزات دیگری، دتکتورها نیز به‌روز شده و دچار تغییرات فنی شده‌اند. بدین ترتیب، پرکاربردترین دتکتورهای آتش نشانی برای عملکرد در هر شرایط، قابل استفاده باشند.
دتکتور چیست؟
درابتدا باید به معرفی انواع دتکتور پرداخت. دتکتور یک نوع حسگر بوده که یکی از اجزاء تشکیل دهنده یک سیستم است. این وسیله در زمان وقوع آتش کمک می‌کند تا بتوان پیش از گسترش آتش، آن را کنترل نمود. البته، این دستگاه‌های کوچک با نام آشکارساز دود نیز شناخته می‌شوند.
در حالت عادی، این وسیله روی سقف نصب می‌شود. همچنین، قادر هستند با کمک سنسورهای مخصوص پیش از گسترش و با تشخیص نخستین علائم وقوع آتش، آن را تشخیص دهند.
دتکتور اعلام حریق چیست؟
همان‌گونه که عنوان شد، دتکتور اعلام حریق دستگاهی است که با استفاده از حسگرهای خود قادر به تشخیص دود، حرارت یا گاز است. بدین ترتیب به شکل خودکار، حریق اعلام خواهد شد. دتکتورهای دودی، حرارتی، گازی و نوری مهم‌ترین آشکارسازهای اعلام حریق هستند که هر یک، برای شناسایی انواع حریق و شرایط مختلف کاربرد دارند.
برای مثال، دتکتورهای دودی، برای تشخیص دود و ذرات معلق در هوا به‌کار می‌روند. همچنین، دتکتورهای حرارتی، برای تشخیص دادن تغییرات دمای محل استفاده خواهند شد. این دستگاه‌ها به شکل خودکار وقوع آتش را به سامانه اعلام حریق اطلاع داده و سبب افزایش سرعت واکنش‌ها در مقابل حادثه می‌شوند.
در کل، این نوع تجهیزات از ابزارهای مهم برای پیشگیری از وقوع حریق است و باید باتوجه به محل نصب، انتخاب شوند. نوع فعالیت، ابعاد و محل واحد، نوع مواد درون محل، نوع بنا و مقررات ایمنی و حفاظت در محیط از جمله ملاک‌های تهیه این وسیله هستند.
نحوه کارکرد دتکتورهای آتش نشانی
کاربرد انواع دتکتورها براساس شناسایی دود، حرارت یا هر نشانه‌ای که مبتنی بر آتش باشد، تعریف می‌شود. زمانی‌که این قطعه نشانه‌های عنوان شده را تشخیص داد، به شکل خودکار یک سیگنال هشدار به سامانه اعلام حریق ارسال می‌کند. این سیستم اغلب شامل زنگ خطر، اعلام صوتی یا اعلام به مرکز کنترل و سازمان آتش نشانی است.
با عملکرد سریع و با دقت بالا، دتکتور به شناسایی و پیشگیری از حوادث آتش سوزی کمک فراوانی می‌کند. همچنین، این قطعه بسیار حساس بوده و قادر به شناسایی انواع گازهای خطرناک مانند CO و گازهای قابل اشتعال مثل متان است. در کل، مهم‌ترین وظیفه این قطعه فراهم آوردن حفاظت و امنیت جانی و مالی است.
انواع دتکتورهای آتش نشانی
مهم‌ترین معیار برای تقسیم کردن دتکتورها، عاملی است که قرار است آن‌ها تشخیص دهند. یعنی، باتوجه به این که گرما یا دود به عنوان عامل حریق شناسایی شود، دتکتورها را تقسیم‌بندی می‌کنند. انواع دتکتورهای آتش نشانی عبارتند از:
دتکتور دودی
این دتکتور در سه نوع یونیزاسیون، فوتوالکتریک و ترکیبی ساخته می‌شود. همه این آشکارسازها، زمانی که دود را تشخیص دهند، آژیر اعلام خطر را برای افراد ساکن در محل به صدا در می‌آورند. بدین ترتیب، ساکنین برای خروج از محل، اطفاء حریق یا جلوگیری از گسترش آن اقدام می‌کنند. موردی که این آشکارسازها را از یکدیگر مجزا می‌کند، نحوه تشخیص دود است.
دتکتور حرارتی (دمایی)
آشکارسازهای حرارتی یکی دیگر از انواع حسگرهای آتش نشانی هستند. این دتکتور با گرم شدن محیط، خطر را احساس کرده و همه افراد را برای مواجهه با حوادث احتمالی آماده می‌کند. از این آشکارساز معمولا در انبارها یا محل‌هایی که رفت‌وآمد کمی دارند، استفاده می‌شود. این قطعه صرفا افزایش دما را تشخیص داده و به دود حساس نیست.
این دتکتور، آلارم کاذب پایینی دارد. ولی برای تشخیص آتش‌سوزی در مقایسه با آشکارساز دود، به زمان بیشتری نیاز دارد. این وسیله در مواقعی که آشکارساز دود ایجاد آلارم کاذب کند، یکی پرکاربردترین دتکتورهای آتش نشانی است.
دتکتور گازی
یکی دیگر از کاربرد انواع دتکتورها، شناسایی گازهای سمی و خطرناک به دلیل وقوع حریق است که در آن از دتکتور گازی استفاده می‌شود. این قطعه به دو شکل سیار و ثابت به بازار عرضه می‌شود. این نوع آشکارساز برای مصارف خانگی نیز تولید می‌شوند، اما در صنعت کاربرد بیشتری دارند.
دتکتور ترکیبی
گاهی اوقات به جای وجود یک سنسور در یک دتکتور آتش نشانی، از دو سنسور به شکل همزمان استفاده می‌شود. این مورد یک دتکتور ترکیبی را می‌سازد. آشکارسازهای ترکیبی می‌توانند به شکل همزمان از دتکتورهای دودی حرارتی و گازی استفاده کنند.
دتکتورهای آتش نشانی با ماهان گستر همگام
ماهان گستر همگام، یک مرکز تخصصی در زمینه ارائه تمامی اجزاء سیستم اعلام حریق است. این شرکت با معرفی انواع دتکتور ایمنی اعلام و اطفاء حریق فعالیت می‌کند. همچنین، این مرکز عرضه کپسول آتشنشانی و تمامی خدمات را با ارائه فاکتور رسمی انجام می‌دهد.
این شرکت انواع تجهیزات را با قیمت‌های مناسب عرضه می‌کند. این محصولات شامل موارد زیر هستند:
- کپسول آتشنشانی co2
- کپسول آتشنشانی آب و گاز
- کپسول آتشنشانی بیوورسال
- کپسول آتشنشانی پودر و گاز
- کپسول آتشنشانی 6ABC
- کپسول fm200
قابل توجه است که این کپسول‌های آتش نشانی با برندهای سپهر، روناک، توچال، پیشرو، آذر سیلندر، آرمان، پیشگامان، کارا، پیشرام، تدبیر و سام عرضه می‌شوند.
هم‌اکنون این شرکت با دریافت تمامی مجوزهای رسمی از مراجع کشور، به‌عنوان شرکتی پیشرو در شارژ کپسول آتش نشانی و عرضه انواع دتکتورهای آتش نشانی معرفی شده است. شرکت ماهان گستر همگام با استفاده از دانش فنی روز دنیا و برخورداری از افراد متخصص و حرفهای خود، به عنوان یک شرکت ممتاز و پیشرو در حال فعالیت و خدمت رسانی است.
سخن پایانی
همان‌گونه که در بالا معرفی انواع دتکتور انجام شد، دتکتورهای آتش نشانی یکی از اجزاء جدانشدنی یک سیستم اعلام حریق هستند. همچنین، این وسایل برای ایجاد ایمنی بسیار حیاتی هستند. از دتکتورهای دودی به علت تشخیص دود و ذرات معلق در هوا، عمدتا در مراحل اولیه آتش‌سوزی استفاده می‌شوند.
ولی به علت داشتن کمی خطا در شناسایی دود و نیاز به پاکسازی این دتکتور، استفاده از آن در برخی محیط‌ها مناسب نیست. از سوی دیگر، دتکتورهای حرارتی با تشخیص تغییرات دمای محیط، حریق را شناسایی می‌کند و برای استفاده در محیط‌های شرجی و وجود ذرات معلق در هوا مناسب است.
سوالات متداول
دتکتور آتش نشانی چیست؟
دتکتور آتش نشانی یا همان آشکارساز، تجهیزاتی هستند که علائم حریق را تشخیص داده و به سیسم اعلام حریق، سیگنال ارسال می کنند.
پرکاربردترین دتکتورهای آتش نشانی چه هستند؟
- دتکتور دودی
- دتکتور حرارتی
- دتکتور گازی
- دتکتور ترکیبی
انتخاب دتکتور برای نصب در یک محل، بر چه اساس صورت می‌گیرد؟
- نوع فعالیت
- ابعاد محل نصب
- مواد انبار شده
- نوع بنا
- مقررات ایمنی
