سیستم اطفا حریق فوم چیست و انواع آن کدام است؟ کسانی که قصد خرید تجهیزات آتش نشانی را دارند ابتدا با این سوال مواجه می‌شوند. این سیستم را می توان یکی از کلیدی‌ترین تجهیزات معرفی کرد که در فضاهای گوناگون از قبیل اداری، صنعتی و تجاری در حفظ امنیت و کنترل حریق بسیار تأثیرگذار است. سیستم اطفا حریق فوم به دلیل عملکرد و کاربردهای وسیعی که دارد، به عنوان یکی از روش‌های موثر در مقابله با آتش‌شوزی شناخته می‌شود.
به‌علاوه این سیستم جزو بهترین خدمات آتش نشانی به‌شمار می‌رود. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این نوع سیستم اطفا حریق توصیه می‌کنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
منظور از سیستم اطفاء حریق فوم چیست؟
مثلث آتش از سه قسمت اصلی اکسیژن، سوخت و گرما تشکیل شده است که با حذف هر یک از این 3 مورد می‌توان پیشروی حریق را کنترل و آن را مهار کرد. سیستم اطفا حریق فوم یکی از سیستم‌های سقفی آتش نشانی است که با جدا کردن عامل سوخت از اکسیژن، آتش را مهار می کند. به بیان دیگر این سیستم مانند یک پتوی ضخیم محل آتش‌سوزی را می‌پوشاند و مانع از واکنش سوخت با اکسیژن می‌شود. در نهایت این سیستم اطفاء حریق آتش را خاموش می کند.
سیستم‌های اطفا حریق فوم از متریالی تولید می‌شوند که با ترکیب واکنش‌های شیمیایی، در برابر آتش مقاومت می‌کنند و همچنین با وارد کردن فشار و توزیع فوم، قادر به مهار آتش هستند.
فوم چیست؟
فوم به ماده‌ای گفته می‌شود که با خنک و جدا کردن منبع آتش‌سوزی هنگام اعلام حریق موجب مهار آتش می‌شود. فوم عامل کف‌کننده فوم را به وجود می‌آورد و این ماده از حباب‌های کوچک پر از هوا تشکیل می شود و در مقایسه با آب چگالی کمتری دارند. همچنین فوم با نسبت مشخصی با آب ترکیب می‌شود و به شکل کنسانتره در سیستم اطفای حریق فوم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سیستم اطفا حریق فوم چه اجزایی دارد؟
قطعات و اجزای زیادی در کنار هم قرار گرفته اند تا یک سیستم اطفا حریق ساخته شود. به‌طور معمول این سیستم از اجزایی که در ادامه به آن خواهیم پرداخت تشکیل شده است:
- مخزن ذخیره ماده یا کنسانتره فوم
- یک سیستم تناسب ساز فوم
- یک شبکه توزیع لوله‌‌ها و دستگاه‌های تخلیه فوم مانند مانیتورهای فوم
- اسپرینکلرها یا نازل‌ها
- بلدر تانک
- فوم اینداکتور
- فوم دوزینگ سیستم
- ماده یا کنسانتره فوم
- فوم اسپری نازل
- فوم پورر
- نازل فوم
- فوم چمبر
- فوم میکر
مکانیسم عمل سیستم اطفا حریق فوم چگونه است؟
برای تولید محلول فوم در سیستم تناسب‌ساز کنسانتره فوم آتش نشانی با آب ترکیب می‌شود. سپس لوله‌های تعبیه شده در این سیستم محلول فوم را به دستگاه‌های تخلیه انتقال می‌دهند.
با فعال شدن سیستم محلول فوم روی آتش تخلیه می‌شود و لایه‌ای از کف ایجاد می‌کند که سطح سوخت یا حریق را می‌پوشاند. این عمل مانع رسیدن اکسیژن به آتش می‌شود. سیستم اطفا حریق فوم با این مکانیسم موجب مهار و خاموش کردن آتش‌سوزی می‌شود.
مواد اولیه سازنده فوم آتش نشانی چیست؟
در حالت کلی فوم‌ها از حلال‌های گوناگون، آب مواد ضد خوردگی، رنگدانه و… ساخته شده‌اند. در این بخش به بررسی بعضی از این متریال خواهیم پرداخت:
-
رقیق کننده‌ها
آب به‌عنوان اصلی‌ترین رقیق کننده فوم شناخته می‌شود.
-
حلال‌ها
حلاب‌های مورد استفاده در ساختار فوم شامل تترا اتیلن گلیکول‌دی متیل‌اتر، اتانول، پروپانول، بوتوکسی اتانول، تری‌اتانول آمین، اتیل گلیکول، ایزو پروپانول، پروپان دی ال و… هستند.
-
مواد فعال سطحی
از جمله مواد سطحی به کار رفته در ساختار این سیستم می‌توان به آلکیل پلی گلیکوساید، الکیل دی متیل آمید اسید، سولفات منیزیم، فلور الکیل سورفکتانت، اکتیل فنوکسی پلی اتوکسی اتانول و… اشاره کرد.
-
مواد دیگر
از جمله سایر متریال به کار رفته در سیستم اطفا حریق فوم می‌توان اسید استیک، سدیم کلرید، بیوساید (زیست‌کش‌ها)، رزین پلی ساکارید، سولفات آهن و… را نام برد.
انواع فوم آتش نشانی چیست؟
انواع فوم آتش نشانی چیست؟ این سوالی است که برای اغلب کاربران پیش می‌آید در پاسخ این پرسش باید گفت: فوم‌های آتش نشانی با توجه با معیارهای متعددی دسته‌بندی می‌شوند. از جمله این فاکتورها می‌توان به روش تولید، کلاس حریق، ساختار شیمیایی، درجه انبساط، غلظت و… اشاره کرد. در واقع در یک طبقه‌بندی کلی فوم‌ها به دو نوع اصلی شیمیایی و مکانیکی تقسیم می‌شوند. در حال حاضر ساخت فوم‌های شیمیایی تا حدودی متوقف شده است و در سطح بسیار محدودی تولید می‌شوند.
انواع شیمیایی فوم‌های آتش نشانی
فوم‌های شیمیایی از طریق واکنش مستقیم دو ماده شیمیایی تولید می‌شوند. به‌طور معمول این واکنش از حل شدن یک محلول قلیایی (بیکربنات سدیم) با یک اسید (سولفات آمونیم) به دست می‌آید. همچنین به این محلول اندکی آب و مواد پایدارکننده نیز افزوده می‌شود.
انواع مکانیکی فوم‌های آتش نشانی
در حال حاضر تقریبا همه فوم‌های آتش نشانی از نوع مکانیکی هستند. این نوع فوم از ترکیب شدن فوم بسیار غلیظ با آب تولید می‌شود که نسبت هر یک مشخص است. پس از این کار برای آماده شدن فوم نهایی هوادهی انجام می‌شود. کیفیت نهایی فوم‌های مکانیکی به درجه اختلاط وابسته است.
فوم‌های مکانیکی نیز به دو دسته زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:
- انواع طبیعی فوم مکانیکی
- انواع ساختگی فوم مکانیکی
به‌علاوه فوم‌ها با توجه به غلظت نیز در دسته‌های زیر قرار می‌گیرند:
سیستم با انبساط پایین
در سیستم‌های با انبساط پایین از فوم بسیار مرطوب با حباب‌های بسیار کوچک استفاده می‌شود که به‌طور معمول تخلیه آن‌ها از طریق سیستم‌های اسپرینکلر، شیلنگ آتش نشانی و… صورت می‌گیرد. مکان‌های ذخیره‌سازی مایعات قابل اشتعال مانند انبارها و مخازن ذخیره‌سازی سوخت و آشیانه هواپیماها برای خاموش کردن آتش به این نوع سیستم مجهز هستند.
سیستم با انبساط متوسط
سیستم اطفاء حریق با انبساط متوسط به فوم متراکمی در عمق 60 سانتی‌متر یا بیشتر مجهز است. این سیستم برای فرونشاندن بخار در پالایشگاه‌ها و محل‌های تولید مواد شیمیایی کاربرد دارد.
سیستم با انبساط بالا
در سیستم‌های با انبساط زیاد فوم با حباب‌های بزرگی تولید می‌شود و شرایط فوم بیشتر به حالت مرطوب نزدیک است. همچنین این سیستم ها در محیط‌هایی که به سطح حفاظت بسیار بالایی نیاز دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. متداول‌ترین کاربرد سیستم با انبساط بالا آشیانه هواپیماها و حوضچه‌های ذخیره‌سازی گاز طبیعی هستند.
نکته قابل توجه در انتخاب سیستم فوم این است که با توجه به نیاز تاسیسات انجام می‌شود. همچنین به منظور نشان دادن حجم فوم منبسط شده از عبارتی با عنوان نرخ انبساط استفاده می‌کنند. به عنوان مثال نرخ انبساط به نسبت 5 به 1 یعنی یک گالن محلول فوم پس از هوادهی یک ظرف 5 گالنی را از فوم منبسط شده پر می‌کند.
در بین سیستم‌های انبساط، فوم با انبساط کم از پایین‌ترین میزان ضخامت فوم و نرخ انبساطی (معادل 10 به 1) برخوردار است. در ضمن فوم با انبساط متوسط به نسبت 20 به 1 تا 200 به 1 انبساط می یابد و برای فوم با انبساط زیاد نیز از نسبتی بین 200 به 1 و 1000 به 1 استفاده می‌شود.
مزایا سیستم‌های اطفا حریق فوم
سیستم اطفا حریق فوم مزایای بسیاری زیادی دارد، برخی از این موارد به شرح زیر هستند:
- کارایی در مهار حریق
این سیستم می‌تواند آتش را با خنثی‌سازی اکسیژن و عوامل اکسیدانی خاموش کند. این عمل به صورتی انجام می‌شود از انتشار فوم روی سطوح جلوگیری می‌کند.
- پوشش وسیع
این سیستم برای مهار آتش‌سوزی‌های گوناگون اعم از حریق‌های کلاس A و B مناسب است.
- عملکرد سریع
فوم به سرعت منتشر می‌شود و در عرض چند ثانیه به نقاط آتش‌سوزی می‌رسد. این مسئله می‌تواند زمان واکنشی سریع و تاثیرگذار را برای خاموش کردن حریق مهیا کند.
- قابلیت پایداری در زمان
فوم لایه‌ای عایق روی سطوح مورد حرارت ایجاد می‌کند که این لایه می‌تواند در برابر حرارت و آتش پایدار و مقاوم باشد.
- قابلیت اطفاء بیشینه
میزان فوم تزریقی می‌تواند طوری تنظیم شود که حریق را به بهترین نحو ممکن خاموش کند.
کاربرد سیستم‌های اطفا حریق فوم
سیستم‌های اطفاء حریق فوم به علت کارایی و ویژگی‌های خاصی که دارند، در صنایع گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرند. که از جمله این کاربردها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنایع نفت و گاز
این سیستم فوم در صنایعی که بیشتر با خطرات حریقی مرتبط با سوخت‌های فشاری یا مایعات قابل اشتعال سروکار دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- ساختمان‌های صنعتی
ساختمان‌هایی مانند کارخانجات، انبارها، واحدهای تولیدی و دیگر محیط‌های صنعتی که به واسطه نوع فعالیت‌‌شان با خطرات حریق ارتباط مستقیم دارند، از این سیستم استفاده می‌کنند.
- فضاهای باز و خطوط انتقال
فرودگاه‌ها، پایانه‌های نفتی، سکوهای دریایی و سایر محیط‌های باز نیز به‌دلیل شرایط خاص خود به این سیستم اطفاء حریق مجهز هستند.
- محیط‌های اداری و تجاری
ساختمان‌های اداری، هتل‌ها، بانک‌ها و سایر اماکن عمومی که به حفاظت از افراد و دارایی‌های خود در برابر حریق نیاز دارند، از این سیستم استفاده می‌کنند.
- نیروگاه‌ها
سیستم اطفاء حریق در نیروگاه‌های حرارتی و دیگر نیروگاه‌ها که با ریسک حریقی سروکار دارند، مورد استفاده می‌گیرد.
ملاحظات انتخاب سیستم اطفاء حریق فوم
با اینکه سیستم اطفاء حریق می تواند بسیار کارآمد و موثر عمل کند. ولی وجود بعضی قابلیت‌ها در این سیستم موجب می‌شود استفاده از آن در برخی محیط‌ها امکان پذیر نباشد. از جمله این مکان‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سیستم اطفاء حریق فوم به آب زیادی نیاز دارد، در نتیجه بایستی به منابع وسیع آب دسترسی داشته باشید.
این سیستم نیز مانند سیستم‌های سنتی دارای لوله مرطوب، می‌تواند دچار یخ‌زدگی لوله شود. این موضوع در فضا‌هایی که دمای محیط بسیار پایین است، می تواند مشکل‌ساز شود.
همیشه باید پس از به کارگیری سیستم اطفاء حریق فوم و مهار آتش محیط پاکسازی شود.
خرید سیستم اطفاء حریق از شرکت ماهان گستر همگام
شرکت ماهان گستر همگام یک مرکز معتبر و باسابقه در زمینه فروش تجهیزات ایمنی و آتش‌نشانی، سیستم اطفاء حریق فوم، شارژ کپسول آتش نشانی، سرویس و کنترل شارژ خاموش‌کننده‌های دستی حریق است. این شرکت محصولاتِ برندهایی مانند سپهر، هونامیک، سعدی، روناک، توچال، پیشرو، آذر سیلندر، دژ، آرمان، پیشگامان، کارا، پیشرام، تدبیر، سام، و… را با بهترین کیفیت و اصالت عرضه می‌کند.
از ویژگی‌های شرکت ماهان گستر همگام می‌توان به ارائه فاکتور رسمی، پشتیبانی سریع، ضمانت کیفیت، ضمانت قیمت و… اشاره کرد. از جمله کپسول‌های آتش نشانی که این شرکت عرضه می‌کند، می‌توان به کپسول‌های آتش نشانی 6ABC، پودر و گاز، کپسول fm200، آب و گاز و CO2 اشاره کرد.
برای سفارش سیستم اطفاء حریق فوم فقط باید از طریق سایت، ظرفیت و نوع مورد نظر خود را پس از بررسی، انتخاب کرده و آن را به سبد خرید خود اضافه کنید تا در مدت زمان کوتاهی به دست شما برسد. همچنین شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد انواع کپسول آتش نشانی و قیمت به‌روز آن‌ها به سایت شرکت ماهان گستر همگام مراجعه کنید.
سخن پایانی
شما پیش از خرید سیستم اطفا حریق باید بدانید که سیستم اطفا حریق فوم چیست و انواع آن کدام است؟ و سپس اقدام به خرید کنید. سیستم اطفا حریق فوم یکی از سیستم‌های سقفی آتش نشانی است که با جدا کردن عامل سوخت از اکسیژن آتش را مهار می کند. همچنین فوم نیز به ماده‌ای گفته می‌شود که با خنک و جدا کردن منبع آتش‌سوزی، حریق را مهار می‌کند. قطعات و اجزای زیادی در کنار هم قرار گرفته اند تا یک سیستم اطفا حریق ساخته شود.
از جمله این اجزا می‌توان به بلدر تانک، فوم اینداکتور، فوم دوزینگ سیستم، ماده یا کنسانتره فوم و… اشاره کرد. در پاسخ به سوال انواع فوم آتش نشانی چیست؟ باید بیان کرد در حالت کلی فوم‌های آتش نشانی از دو نوع شیمیایی و مکانیکی ساخته شده‌اند.
علاوه‌بر این انواع مکانیکی فوم نیز به دو دسته طبیعی و ساختگی تقسیم می‌شوند.
سوالات متداول
1- فوم برای مهار چه نوع آتش‌سوزی قابل استفاده است؟
این نوع سیستم اطفاء حریق برای آتش‌های کلاس A و B مناسب است. فوم برای خاموش کردن آتش‌های مایع مانند بنزین یا گازوئیل توصیه می‌شود.
2- آیا فوم قابل اشتعال است؟
فوم‌های سخت و سفت پلی‌اورتان و پلی ایزوسیانورات زمانی که مشتعل می‌شوند، به سرعت می‌سوزند و گرمای خیره‌کننده، دود متراکم و گازهایی سمی، قابل اشتعال و تحریک‌کننده را تولید می‌کنند.
3- آیا می‌توان سیستم اطفا حریق فوم را به تنهایی نصب کرد؟
خیر، این سیستم باید براساس برخی از قوانین و پروتکل‌ها نصب شود. به همین دلیل هنگام نصب آن از کارشناسان و متخصصان مجرب و حرفه‌ای کمک بگیرید.
