آتش نشانی هوایی یک روش از عملیات مبارزه با آتش است که از مسیر هوا و هلیکوپتر برای خاموش کردن آتش استفاده می‌کند. این نوع عملیات اغلب در حین آتش‌سوزی‌های بزرگ جنگلی و همچنین محافظت از مناطقی که از طریق راه‌های زمینی قابل دسترس نیستند، استفاده می‌شود. در این نوع عملیات، از انواع مختلف هلیکوپترها که قدرت حمل مواد خاموش کننده آتش را دارند، استفاده می‌شود، اما هواپیما و هلیکوپتر دو نوع پرکاربرد در این ماموریت‌ها هستند. در این مقاله با ما همراه باشید تا تمامی نکات درباره اطفای حریق هوایی و تجهیزات اطفای حریق هوایی را مورد بررسی قرار دهیم.
آتش نشانی هوایی چیست؟
یکی از انواع اطفای حریق هوایی، آتش نشانی هوایی است. در این نوع اطفای حریق، برای کنترل آتش از مواد مختلفی مانند آب، فوم، ژل و ترکیبات دیگر توسط هوا، بالگردها و هواپیما استفاده می‌شود. این نوع عملیات معمولا در مواردی از جمله آتش‌سوزی جنگل‌ها و مناطق دسترسی دشوار، استفاده می‌شود. هواپیما و بالگرد به عنوان ابزار اصلی برای انجام این عملیات شناخته می‌شوند.
ایده هواپیما و بالگردهای آتش‌نشانی، اولین بار توسط ایالات متحده مطرح شد. آن‌ها از الگوی بمب‌های ناپالم که در جنگ جهانی دوم استفاده می‌شد، الهام گرفته و بمب‌های آبی را برای اطفای آتش طراحی کردند. این روش به خوبی جواب نداد و به همین دلیل از مخازن آب و مایعات ضد آتش استفاده شد که با هواگردها بر روی منطقه آتش‌سوزی پاشیده می‌شدند. این روش با موفقیت مواجه شد و تا به امروز به عنوان روش استاندارد برای اطفای حریق هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چه زمانی از آتش نشانی هوایی استفاده می‌شود؟
همانطور که قبلا گفته شد، استفاده از حریق هوایی در مواقعی اتفاق می‌افتد که آتش‌سوزی در مقیاس وسیع و عمیق به وقوع پیوسته باشد، به گونه‌ای که تیم‌های آتش‌نشانی نتوانند به سرعت به محل آتش رسیده و آتش را خاموش کنند. حریق هوایی توسط هواپیماها و بالگردهای ویژه صورت می‌گیرد که مجهز به تجهیزات اطفای حریق هوایی مختلف هستند تا در صورت لزوم به محل آتش‌سوزی اعزام شوند.
مواد ضد آتش مورد استفاده در هواپیماها، همگی موادی هستند که مقاومت بالایی در برابر آتش دارند و وقتی به منطقه آتش میرسند، یک پوشش مناسب روی سطح هدف قرار می‌دهند و پس از برخورد با مواد مشتعل، در جهات مختلف پخش می‌شوند.
به عنوان مثال، مواد ضد آتش معمولاً شامل محلول آب با سدیم متابورات، محلول آمونیوم سولفات همراه با پالی‌گورسکیت و رس و محلول دی آمونیوم فسفات می‌شوند.
قوانین انجام عملیات اطفای حریق هوایی
برای شرکت در عملیات آتش نشانی هوایی ، شما باید دارای مهارت و تجربه لازم برای انجام این عملیات باشید. نیروهای آتش نشانی هوایی برای انجام عملیات نجات و حریق باید دارای موارد زیر باشند:
- داشتن گواهینامه خلبانی تجاری.
- داشتن گواهینامه معاینات پزشکی هوایی رده دوم Second Class
- داشتن کارت اعتبار جنگلبانی هوایی معتبر از یکی از سازمان‌های مرتبط
- حداقل 2500 ساعت تجربه پروازی، از کلیه این ساعات، حداقل 2000 ساعت باید روی هواپیماهای مشابه انجام شده باشد
- حداقل 200 ساعت تجربه پرواز روی هواپیماهای دو موتوره با وزن بیش از 5670 کیلوگرم
- حداقل 75 ساعت تجربه پرواز با هواپیما در شرایط بدون دید به صورت Instrument, از این میان حداقل 50 ساعت باید واقعی باشد.
- حداقل 100 ساعت تجربه پرواز شبانه.
- حداقل 1500 ساعت تجربه پرواز در ارتفاع های کم و مناطق کوهستانی.
بالگردها هنگام انجام اطفای حریق هوایی چه ابزارهایی را به همراه دارند؟
برای انجام آتش نشانی هوایی، برخی لوازم نیاز هستند تا این امر به بهترین شکل انجام شود و از خطرات احتمالی نیز جلوگیری شود. تجهیزات اطفای حریق هوایی که در بالگردها وجود دارد به شرح زیر هستند:
- کپسول آتش نشانی
- دستکش
- شیر و شیلنگ‌های آب
- بوستر پمپ هوایی
- عینک‌های مخصوص ارتفاع
- لباس ایمنی
- سیستم‌های اطفای حریق هوایی
- کفش و چکمه‌های ایمنی
- بالابر و طناب‌های مخصوص
- سیستم اعلام حریق
- کلاه‌های ایمنی مخصوص
- انواع جعبه و تجهیزات کمک‌های اولیه
معرفی بهترین هواپیماها برای آتش نشانی هوایی
از هواپیماهای مختلفی برای اطفای حریق هوایی استفاده می‌شود. از بهترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
-
هواپیمای DC-10 Air Tanker:
این هواپیما از سال 2006 توسط ایالات متحده آمریکا برای عملیات نجات و آتش‌نشانی استفاده می‌شود. با ظرفیت 45,000 لیتر ماده آتش‌نشانی، این هواپیما برای مناطق روستایی و جنگلی بسیار مناسب است.
-
بالگرد سیکورسکی S-70:
بالگرد سیکورسکی S-70 دارای قابلیت پرواز در ارتفاع کم و ظرفیت 9,000 لیتر مواد خاموش کننده است. با کاربری نظامی و غیر نظامی، این بالگرد برای آتش‌نشانی و عملیات نجات به کار گرفته می‌شود.
-
هواپیمای شین مایوا:
این هواپیما علاوه بر آتش‌نشانی، برای عملیات نجات هوایی و دریایی نیز استفاده می‌شود. با قابلیت فرود و پرواز در سطح آب، این هواپیما توسط ژاپن تولید شده و توانایی مهار حریق‌های گسترده را دارد.
-
هواپیمای بریف B-200:
هواپیمایی که به نام “نهنگ هوایی” هم شناخته می‌شود، از سال 2003 در روسیه و سایر کشورها برای آتش‌نشانی استفاده می‌شود. با ظرفیت 12 تن مواد آتش‌نشانی، این هواپیما موفقیت‌های بسیاری در مهار حریق‌ها ثبت کرده است.
-
بالگرد میل-26:
این بالگرد توسط روسیه تولید شده و برای اطفای حریق‌های گسترده و حمل و نقل تجهیزات آتش‌نشانی استفاده می‌شود. این بالگرد با توانایی خاص خود، در موفقیت آتش‌نشانان کشورهای مختلف نقش مهمی داشته است.
بررسی پهباد آتش نشانی
این ابزار هوشمند یکی از اعضای خانواده هواپیماهای آتش‌نشانی است با این تفاوت که نیازی به کنترل دستی یا از طریق انسان‌ها ندارد. پهپاد آتش نشانی به صورت هوشمند بدون نیاز به سرنشین قادر به انجام انواع عملیات حریق هستند. تجهیزات اطفای حریق هوایی و مشخصات کلی این پهپادها عبارتند از:
- سیستم کنترل زمینی: پرواز را با کنترل از راه دور زمینی انجام دهید
- محموله وزنی: محموله ماموریتی حداکثر ۱۵ کیلوگرم
- کارایی: سیستم سمپاشی، لوله ۱۰۰ متری/۱ مگاپاسکال، اجکتور
- فاصله کنترل از راه دور: دستگاه کنترل کمتر از ۵ کیلومتر
- حداکثر بار: ۱۵ کیلوگرم
- سرعت کروز: ۴-۸m/s
- طراحی بار: سیستم عامل خاموش‌کننده فشار بالا یا سیستم بمب اطفاء حریق
- حداکثر ارتفاع پرواز: ۱۰۰ متر (همراه با بار)
- کانال کنترل پرتاب: ۶ عدد
- ابعاد: ۲۲۵۰mm×۲۲۵۰mm×۸۰۰mm
- حداکثر استقامت: ۳۰ دقیقه (باتری) – ۶-۸ ساعت (همبسته)
- جریان جت: ۵۰ لیتر در دقیقه
- فاصله جت: ۱۶-۱۸m
- دوز تکشات: حدود ۱ تن
- عامل خاموش‌کننده: S-6
- نوع حریق: A, B, C, D
- منطقه اطفاء حریق: ۱۰۰۰ متر مربع
بررسی انجام آتش نشانی هوایی در ایران
در کشورهایی مانند ایران، جنگل‌ها و مراتع اغلب در مناطق کوهستانی یا با ارتفاع بالا از سطح دریا واقع شده‌اند. حتی در کشورهایی که جنگل‌ها و مراتع آن‌ها در مناطق هموار و مسطح قرار دارند، هواپیماهای تانکر سبک نقش بسیار مهمی در مقابله با آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع دارند. این هواپیماها، مقادیر زیادی مواد ضد حریق را از ارتفاع کم بر روی آتش‌ها پاشیده و از گسترش آتش جلوگیری می‌کنند.
استفاده از هواپیماهای تانکر سبک با توانایی مانور در ارتفاع کم و در مناطق کوهستانی، بسیار مهم است. این هواپیماها، معمولا با یک موتور قدرتمند مجهز هستند و دارای توانایی پرواز در شرایط دشوار هوایی هستند. اما پرواز این نوع هواپیماها بسیار خطرناک و چالش‌برانگیز است و خلبانان نیاز به مهارت و دقت بالایی دارند.
با وجود تمام خطرات و چالش‌های پرواز هواپیماهای تانکر سبک، این ابزارها از اهمیت بسیاری در مقابله با آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع برخوردارند. آن‌ها مواد ضد حریق را بر روی مناطق آتش‌سوزی پاشیده و کمک می‌کنند تا آتش مهار شده و گسترش آن جلوگیری شود. به همین دلیل، استفاده از هواپیماهای تانکر سبک در ماموریت‌های آتش‌نشانی بسیار حائز اهمیت است و نقش بسیاری در موفقیت عملیات دارد.
هواپیماهای آتش نشان در ایران
با توجه به افزایش حوادث آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع ایران به علت افزایش دمای هوا، نیروی هوافضای سپاه تصمیم گرفته است در زمینه استفاده از عملیات آتش نشانی هوایی جهت کنترل آتش‌های وسیع به پیش برود. این اقدام منجر به تبدیل یک فروند ایلیوشین ایل-۷۶ و یک فروند توپولف-۱۵۴ به هواپیماهای آتش‌نشان کرد.
هواپیمای ایلیوشین قادر است تانکرهای مایعات به ظرفیت ۴۰ الی ۴۳ هزار لیتر را حمل کند و از سوی دیگر می‌تواند آن‌ها را در زمان تقریبی ۱۰ الی ۱۵ ثانیه تخلیه کند. در عین حال هواپیمای توپولف این توانایی را دارد که ۲۰ هزار لیتر مایعات اطفاء حریق را بارگیری کرده و در بیش از ۱۰ ثانیه آن را تخلیه کند.
از آنجا که حفظ محیط زیست و جلوگیری از حریق جنگلی اهمیت زیادی دارد، این تصمیم نه تنها برای محیط زیست بلکه برای امنیت عمومی نیز اهمیت دارد.
خرید از شرکت ماهان گستر همگام
شرکت ماهان گستر همگام با سال‌ها تجربه در حوزه فروش تجهیزات اطفای حریق سعی کرده تا بهترین خدمات و ابزارها را به مشتریان خود ارائه دهد. در کنار خرید لوازمی مانند کپسول آتش نشانی و شارژ کپسول آتش نشانی، می‌توانید انواع تجهیزات اعلام حریق و اطفا حریق را از شرکت ما خریداری کنید. کپسول‌های آتش نشانی موجود در شرکت ما عبارتند از:
- کپسول آتش نشانی co2
- کپسول آتش نشانی آب و گاز
- کپسول آتش نشانی بیوورسال
- کپسول آتش نشانی پودر و گاز
- کپسول آتش نشانی 6ABC
برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با آتش نشانی هوایی و تجهیزات آن می‌توانید با کارشناسان ما در تماس باشید و بهترین خدمات و محصولات را دریافت کنید.
سوالات متداول
۱. آتش نشانی هوایی چیست؟
آتش نشانی هوایی یک مجموعه از هلیکوپترها و هواپیماهای آتش نشانی است که برای اطفاء حریق‌های بزرگ استفاده می‌شود.
۲. چگونه آتش نشانی هوایی کار می‌کند؟
هر هواپیما یا هلیکوپتر آتش نشانی دارای یک سیستم حمل و نقل آب یا مواد شیمیایی خاص است که برای خاموشی حریق استفاده می‌شود. آن‌ها
به سرعت به محل حادثه پرواز کرده و آب یا مواد شیمیایی را به روی حریق می‌پاشند.
۳. چه تجهیزاتی در آتش نشانی هوایی استفاده می‌شود؟
تجهیزات آتش نشانی هوایی شامل خنک کننده ها، دستگاه‌های اندازه گیری و کنترل، سیستم های اطفاء حریق مختلف می‌شود که همه به منظور خاموشی حریق ها مورد استفاده قرار میگیرند.
