بهترین روش‌های موثر برای اطفای حریق مایعات قابل اشتعال

حریق مایعات قابل اشتعال یا آتش‌سوزی نوع B یکی از انواع حریق بوده که در صنایع و مکان‌هایی که با مایعات مشتعلی همچون نفت، بنزین، الکل و … سروکار دارند، اتفاق میفتد. در صورتی که آتش‌سوزی نوع B مهار نشود، شاهد خسارات مالی و جانی بسیار زیادی خواهیم بود. استفاده از آب در اطفا حریق مایعات قابل اشتعال به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.

اما سوال اینجاست که برای اطفا این نوع حریق چه باید کرد؟ جهت خاموش کردن حریق نوع B روش‌های زیادی وجود دارد که آشنایی با این روش‌ها به مهار به موقع آتش و جلوگیری از خسارت کمک خواهد کرد. در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با بهترین روش مهار حریق مایعات قابل اشتعال آشنا کنیم.

 

منظور آتش‌سوزی نوع B چیست؟

حریق یکی از اتفاقات شایع و پرخطری بوده که ممکن است در محیط‌های باز و سربسته اتفاق افتد. اگر توجه کرده باشید همیشه ماهیت ماده سوخته شده یکسان نبوده و ممکن است جامد، مایع و گاز باشد. به منظور خاموش کردن و مهار بهتر آتش سوزی، حریق در کلاس‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌شود.

در برخی موارد آتش‌سوزی در اثر مایعات قابل اشتعال به وجود می‌آید که یکی از خطرناک‌ترین نوع حریق است. شعله ناشی از این نوع حریق با سرعت بسیار زیادی گسترش خواهد یافت و اگر مهار کردن آتش به موقع صورت نگیرد، آتش در زمان کوتاهی کل محیط را در بر خواهد گرفت.
بنزین، قیر، الکل، حلال‌ها، رنگ‌های روغنی، روغن خوراکی، نفت، قیر، گازوئیل و … مایعات مشتعلی هستند که سبب آتش‌سوزی نوع B می‌شوند.

بنابراین در صنایع، کارخانه‌ها، آزمایشگاه، جایگاه‌های پمپ‌بنزین و سایر مکان‌هایی که با این مایعات سروکار دارند، باید در مصرف و نگهداری آنها بسیار محتاط باشند.

 

حریق مایعات مشتعل چه ویژگی‌هایی دارد؟

با توجه به مایع بودن ماهیت مواد سوختنی می‌توان گفت که این نوع حریق ویژگی‌های متفاوتی نسبت به سایر آتش‌سوزی‌ها دارد. برای درک بهتر حریق مایعات اشتعال‌زا و مهار آنها ابتدا بهتر است با ویژگی‌های آنها آشنا شویم:

 

• گسترش شعله

سرعت گسترش و افزایش شعله‌های آتش در حریق ناشی از مایعات قابل اشتعال در مقایسه با دیگر آتش‌سوزی‌ها بیشتر بوده لذا خاموش کردن آتش مایعات در لحظه‌های اول حریق بسیار مهم است.

 

• چگالی پایین

برخی از افراد جهت اطفا حریق مایعات قابل اشتعال از آب استفاده می‌کنند‌‌. به دلیل چگالی کمتر مایعات قابل اشتعال در مقایسه با آب این مایعات بر روی آب قرار گرفته و نه ‌تنها در اطفا حریق نقش ندارند بلکه به گسترش آتش و شعله‌ورتر کردن آن کمک خواهند کرد.

 

• نقطه اشتعال پایین

مایعات اشتعال‌زا بسیار متنوع بوده و هر کدام دارای نقطه اشتعال خاصی هستند. یکی از نگرانی‌هایی که درباره این مایعات قابل اشتعال وجود دارد، پایین بودن نقطه اشتعال برخی از این مایعات است. به طوری که کوچکترین گرما و حرارت می‌تواند سبب مشتعل شدن این مایعات و ایجاد آتش‌سوزی شود. از این رو توصیه می‌شود در مصرف و نگهداری مایعاتی که نقطه اشتعال پایینی دارد دقت بیشتری شود. هیچ‌گاه این مایعات را در معرض حرارت و گرما قرار ندهید.

 

• بخار مایعات اشتعال‌زا

بسیاری از مایعات اشتعال‌زا در هنگام سوختن بخار تولید می‌کنند. بخار ناشی از این مایعات نیز قابلیت اشتعال بالایی داشته و علاوه بر گسترش شعله‌های آتش سبب انفجار نیز می‌شود.

 

• عدم تخلیه مایعات اشتعال‌زا

یکی از را‌‌ه‌های مهار حریق مایعات تخلیه کامل مایعات اشتعال‌زا است. در صورتی که این امر به درستی انجام شود، انفجارهای بسیار بزرگی رخ خواهد دارد که اطفا آن بسیار دشوار خواهد بود.

 

چرا آتش‌سوزی نوع B رخ می‌دهد؟

افرادی که در مشاغل خویش با مایعات قابل اشتعال سروکار دارند، همواره در معرض این نوع آتش‌سوزی هستند‌. این دسته از افراد و کلیه افرادی که در چنین مکان‌هایی رفت‌وآمد می‌کنند باید نکات و دستورالعمل‌های گفته شده را رعایت کنند. مثلا یکی از هشدارهایی که در جایگاه‌های پمپ بنزین به افراد داده می‌شود این است که از استعمال دخانیات خودداری کنید، چرا که گرما و حرارت ناشی از استعمال دخانیات ممکن است سبب آتش‌سوزی شود. به طور کلی عوامل و فاکتورهای زیادی در حریق مایعات قابل اشتعال نقش دارند از جمله:

• هر گونه جرقه در اثر نقص فنی، قطعی و یا خرابی بورد تجهیزات الکتریکی
• بالا رفتن دما و حرارت در اثر جوشکاری
• وجود هیتر، کوره، سطوح داغ و سایر وسایل گرمایشی
• هر گونه جرقه اگزوز خودرو، موتور و سایر وسایل نقلیه
• صاعقه

 

چگونه آتش مایعات اشتعال‌زا را خاموش کنیم؟

برای اطفا حریق با توجه به نوع آتش‌سوزی از تجهیزات و خاموش کننده‌های مخصوصی استفاده می‌شود. تشخیص اینکه آتش‌سوزی به وجود آمده در کدام کلاس حریق قرار می‌گیرد، کمک شایانی به مهار و اطفا حریق خواهد کرد. اطفا حریق مایعات قابل اشتعال با کمک خاموش کننده‌های زیر انجام می‌شود:

 

• کپسول fm200

مناسب‌ترین خاموش کننده برای مایعات اشتعال‌زا کپسول fm200 است. درون این کپسول با گاز هپتافلوئوروپروپان پر شده که هالوکربنی فاقد رنگ و بو است. این گاز واکنش‌های شیمیایی را متوقف کرده و با از بین بردن رادیکال‌های آزاد قادر است حداکثر در ۱۰ ثانیه حریق مایعات را مهار کند. این کپسول پس از اطفا حریق ردی از خود به جا نمی‌گذارد و برای انسان و محیط زیست هیچ خطری ندارد. از آنجایی که گاز fm200 نارسانای جریان الکتریسیته بوده از آن در اطفا حریق تجهیزات الکتریکی نیز استفاده می‌شود.

 

مزایای کپسول fm200

کپسول‌های آتش نشانی علاوه بر قدرت بالا در اطفا حریق باید بدون خطر برای انسان، غیر سمی و سازگار با محیط زیست باشند. یکی از کپسول‌های آتش نشانی بی‌خطر و پرقدرت در عملیات اطفا حریق مایعات قابل اشتعال کپسول fm200 بوده که با مزایای زیر همراه است:

این کپسول علاوه بر اطفا حریق مایعات توانایی خاموش کردن آتش‌سوزی کلاس A (مواد خشک)، کلاس C (گازهای اشتعال‌زا)، کلاس C (فلزات) و کلاس E (تجهیزات الکتریکی) را دارد. کپسول‌fm200 هیچ گونه خسارت و یا خرابی بر در محیط و اجزای موجود در آن ایجاد نکرده و با خیال راحت می‌توانید از آن استفاده کنید.

یکی از ویژگی‌های مثبت کپسول fm200 اثرگذاری موثر و بسیار سریع آن است. این کپسول می‌تواند با رقیق کردن اکسیژن موجود در محیط، قطع زنجیره آتش حریق را در کمتر از ۱۰ ثانیه مهار کند.

گاز fm200 کاملا ایمن بوده و وجود آن در محیط هیچ گونه خطری برای انسان ندارد. می‌توانید از این کپسول آتش نشانی در محیط‌های سربسته نیز استفاده کنید‌.

 

• کپسول‌های آتش نشانی پودری

مناسب‌ترین خاموش کننده برای مایعات کپسول‌های آتش نشانی پودری هستند. یکی از راه‌های شناسایی این نوع کپسول‌ها وجود برچسب آبی روی بدنه کپسول بوده که بر روی آن کلمه POEDER درج شده است. درون این کپسول‌ها با استفاده از پودرهای شیمیایی متنوعی پر شده است.بی‌کربنات سدیم، بی‌کربنات پتاسیم، جوش شیرین و … از این پودرها هستند.

برای اینکه پودر موجود در کپسول آتش نشانی با فشار به بیرون پرتاب شود، در داخل این کپسول از گاز ازت و یا دی اکسیدکربن استفاده می‌کنند.

درون یکی از فاکتورهای مورد نیاز برای ایجاد آتش‌‌سوزی اکسیژن است. کپسول‌های پودری با جلوگیری از رسیدن اکسیژن به شعله‌های آتش سبب خفه شدن حریق می‌شوند. در صورتی که اکسیژن به شعله‌های آتش‌نرسد، شعله‌های آتش رفته رفته کم شده و در نهایت حریق مهار می‌شود.

همچنین این کپسول‌ها با قطع واکنش‌های شیمیایی در خاموش کردن آتش مایعات نقش دارند.

 

مزیت کپسول‌ آتش نشانی پودری

از مزایای کپسول آتش نشانی پودری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

یکی از ویژگی‌های کپسول آتش نشانی پودری عملکرد فوق العاده آن است. این نوع کپسول توانایی مهار حریق‌های بسیار وسیع را داشته و خسارات مالی و جانی را کاهش می‌دهد.

کپسول‌ آتش نشانی حاوی پودر علاوه بر مهار حریق مایعات برای اطفا حریق‌های کلاس A، C و E نیز مناسب است.

کپسول‌های پودری کاربرد بسیار گسترده‌ای دارند و می‌توان از آنها در منازل، خودرو، کارخانجات صنعتی و فضاهای سربسته استفاده کرد.

 

• کپسول آتش نشانی فوم

بهترین روش مهار حریق مایعات قابل اشتعال استفاده از کپسول‌های آتش نشانی فومی یا استینگویشر فوم است. بر روی بدنه این خاموش کننده‌ها برچسب رنگی وجود دارد که بر روی آن کلمه FOMA درج شده است. درون محفظه کپسول‌های آتش نشانی فومی با استفاده از مواد متنوعی همچون شاخ، پشم، خون و … پر شده است. فوم‌ها نیز همانند پودرها با قرار گرفتن بر سطح آتش مانع رسیدن اکسیژن به شعله‌های آتش شده و سبب خاموش کردن حریق می‌شوند. کپسول‌های آتش‌نشانی حاوی فوم و یا کف با توجه به نرخ انتشار در چهار دسته زیر طبقه‌بندی می‌شوند:

• کپسول‌های آتش نشانی فومی با نرخ انتشار کم (کمتر از ۲۰ برابر)
• کپسول‌های آتش نشانی با نرخ انتشار متوسط ( ۲۰ تا ۱۰۰ برابر)
• کپسول‌های آتش نشانی با نرخ انتشار زیاد (۲۰۰ تا ۱۰۰۰ برابر)
• کپسول‌های فومی با مقاومت بالا در برابر الکل (جلوگیری از تجزیه فوم توسط الکل)

 

مزایای کپسول‌های آتش نشانی فومی

از جمله مزیت‌های کپسول آتش نشانی فوم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

این کپسول‌ها قدرت بالایی در اطفا حریق دارند و علاوه بر اطفا حریق مایعات قابل اشتعال در خاموش کردن آتش‌سوزی ناشی از مواد خشک موثرند.
این کپسول‌ها سازگار با محیط زیست بوده و هیچ گونه تاثیر سویی بر آن ندارند.

تنها با مقدار کمی فوم می‌توان آتش‌سوزی‌های قابل توجهی را مهار کرد، بنابراین از یک کپسول فوم می‌توان مدت زیادی استفاده کرد و این امر هزینه‌های مربوط به شارژ کپسول آتش نشانی را کاهش می‌دهد.

 

• کپسول‌های آتش نشانی CO2

بر روی بدنه این کپسول‌ها کلمه CO2 بر روی برچسب مشکی رنگی درج شده است. استفاده از کپسول آتش نشانی CO2 بهترین روش برای اطفا حریق مایعات است. این نوع کپسول‌ها با جایگزین کردن اکسیژن موجود در حریق به خاموش کردن آتش کمک می‌کنند.

گاز CO2 غلظت بالایی دارد و تخلیه زیاد آن در محیط می‌تواند سبب کمبود اکسیژن و کاهش دید شده و سلامتی انسان را به خطر بیندازد. بنابراین توصیه می‌شود از این نوع کپسول حتی‌الامکان در محیط‌های روباز استفاده کنید.

 

مزایای کپسول آتش نشانی CO2

گاز CO2 رایج‌ترین و متداول‌ترین گاز کاربردی در کپسول‌های آتش نشانی بوده که با مزایای زیر همراه است:

گاز CO2 در برابر جریان الکتریسیته نارسانا بوده و برای اطفا حریق تجهیزات الکتریکی کاربرد دارد. وجود کپسول آتش نشانی CO2 در مکان‌هایی مانند مدارس، فروشگاه‌های عرضه کننده موبایل و سایر لوازم الکتریکی الزامی است.

کپسول CO2 پس از اطفا حریق مایعات قابل اشتعال هیچ گونه ردی بر روی وسایل باقی نمی‌گذارد، بنابراین هزینه‌های ناشی از تعمیرات کاهش می‌یابد.

پایداری از لحاظ شیمیایی، عدم سمیت، عدم خورندگی و ارزان بودن از ویژگی های کپسول‌ آتش نشانی CO2 است.

این نوع کپسول برای اطفا حریق‌های کلاس A و C نیز مناسب است.

 

خرید تجهیزات ایمنی آتش نشانی از ماهان گستر همگام

یکی از مجموعه‌های معتبر، فعال، با تجربه و موفق در عرضه انواع تجهیزات ایمنی آتش نشانی ماهان گستر همگام است. این مجموعه بیش از ۲۰ سال سابقه موفق در ارائه انواع تجهیزات اعلام حریق و اطفا حریق به سراسر نقاط کشور را دارد. در این مجموعه برندهای معتبری از تجهیزات آتش نشانی از جمله برند هونامیک، روناک، سعدی، تدبیر و سام به فروش می‌رسد. این برندها تولید ملی بوده و از کیفیت و عملکرد بسیار بالایی در هنگام اطفا حریق برخوردار هستند.

کپسول آتش نشانی CO2، کپسول آتش نشانی بیوورسال، کپسول آب و گاز، کپسول پودر و گاز، کپسول 6ABC و کپسول fm200 را می‌توانید همراه با ضمانت‌نامه و قیمتی استثنایی از شرکت ماهان گستر همگام تهیه کنید. شارژ کپسول آتش نشانی، ضمانت‌نامه کالا، ارائه فاکتور رسمی، خرید اینترنتی و غیرحضوری، قیمتی مناسب به دلیل عرضه مستقیم از خدمات مجموعه ماهان گستر همگام برای مشتریان خود در سراسر کشور است.

 

سخن پایانی

آتش‌سوزی نوع B یکی از خطرناک‌ترین آتش‌سوزی‌ها بوده که سالانه جان بسیاری از افراد را می‌گیرد. این نوع آتش‌سوزی در اثر مایعات اشتعال‌زا به وجود می‌آید. آشنایی با نوع آتش‌سوزی و انتخاب صحیح خاموش کننده‌ها اولین و مهم‌ترین گام برای شروع اطفا حریق است. مثلا برای حریق مایعات اشتعال‌زا نمی‌توان از خاموش‌کننده‌های حاوی فوم و آب استفاده کرد چرا که نتیجه‌ای جز بدتر کردن وضعیت ندارد.

کپسول‌های آتش نشانی فوم، کپسول‌های CO2، کپسول‌های پودری و کپسول fm200 مناسب‌‌ترین خاموش کننده برای مایعات اشتعال‌زا هستند. اگر قصد خرید تجهیزات ایمنی آتش نشانی از جمله انواع خاموش کننده‌ها را در بهترین کیفیت و ارزانترین قیمت را دارید، ماهان گستر همگام بهترین انتخاب است.

 

سوالات متداول

بهترین روش برای اطفا حریق مایعات کدام است؟

استفاده از کپسول‌های fm200، کپسول‌های حاوی فوم، کپسول‌های پودری و کپسول‌های CO2 بهترین روش برای اطفا حریق مایعات هستند.

آیا برای اطفا حریق مایعات قابل اشتعال می‌توان از آب استفاده کرد؟

خیر. مایعات اشتعال‌زا در مقایسه با آب چگالی پایین‌تری داشته و با قرار گرفتن بر روی شعله‌های آتش به پیشروی آتش کمک خواهند کرد.

آیا گاز CO2 برای انسان سمی است؟

خیر. عدم سمیت، عدم خورندگی و عایق بودن از ویژگی‌های گاز CO2 بوده و هیچ گونه اثر سویی بر انسان، محیط زیست و تجهیزات موجود در محیط ندارد.